Gospodarka odpadami to temat, który w ostatnich latach znacząco zyskał na znaczeniu i na dobre stał się częścią naszej codzienności. Według danych EEA (Europejskiej Agencji ds. Środowiska), od 2004 roku, poziom przetwarzania surowców wtórnych w Polsce wzrósł z 6% do 34% w ciągu zaledwie trzynastu lat (dane do roku 2017). W naszych domach i zakładach pracy przybyło pojemników i każdy z nas zobowiązany został do odpowiedniej segregacji generowanych przez nas śmieci. Wszyscy wiemy, że dużą część tworzyw, z których wykonane są elementy, które wyrzucamy każdego dnia, można odzyskać, przetworzyć i wykorzystać ponownie – nadać im drugie życie.
Jednak aby proces ten był możliwie jak najbardziej efektywny, dobrą praktyką jest odpowiednie ich przygotowanie przed umieszczeniem w pojemniku, a niemal każdy surowiec wymaga nieco innego traktowania. W naszym pierwszym wpisie postaramy się tę kwestię szczegółowo objaśnić.
Makulatura
Papier jest bez wątpienia jednym z najbardziej popularnych surowców wtórnych. Ogrom zastosowań i łatwość w przetwarzaniu to tylko niektóre z atutów tego surowca. Choć w Polsce z jego segregacją i przetwarzaniem radzimy sobie całkiem nieźle, o czym świadczą choćby europejskie dane z roku 2014, kiedy to poziom recyklingu makulatury w kraju nad Wisłą osiągnął 45%, wciąż mamy w tej materii wiele do zrobienia, aby dogonić pozostałe państwa Unii Europejskiej, w której średnia dla tego wskaźnika wynosi ponad 71%. Rozróżniamy bardzo wiele rodzajów makulatury, należy także pamiętać, że pozory mylą i nie każdy wykonany z kartonu produkt należy umieścić w pojemniku na wyroby papiernicze.
Jak poprawnie przygotować makulaturę przed umieszczeniem jej w odpowiednim pojemniku?
- Prasa, wydawnictwa, notatniki, zeszyty: usuwamy elementy plastikowe lub metalowe, a następnie składamy.
- Karton, tektura: odklejamy taśmę klejącą, usuwamy elementy z plastiku i/lub metalu, następnie spłaszczamy.
- Opakowania kartonowe po napojach i mleku: UWAGA! Wielu odbiorców klasyfikuje ten rodzaj opakowań jako opakowania wielomateriałowe. Należy je tylko spłaszczyć, a następnie umieścić w pojemniku na metale i tworzywa sztuczne.
Plastikowe butelki PET i inne opakowania plastikowe
Słowo „plastik” to skrót myślowy – w rzeczywistości, na plastik składa się potężna gama surowców wtórnych, składających się z substancji syntetycznych, należących do grupy polimerów. Choć łatwy i niedrogi w produkcji i przetwarzaniu, niestety stanowi poważne wyzwanie w kwestii recyklingu. Szacuje się, że od początku produkcji tworzyw polimerowych tworzyw sztucznych, recyklingowi poddano zaledwie 9%, a reszta została wyrzucona na składowiska odpadów lub spalona.
Jak poprawnie przygotować opakowania plastikowe do dalszego przetworzenia?
- Butelki PET: Po ich opróżnieniu, należy je poprawnie zgnieść lub skręcić (w zależności od kształtu i grubości butelki), a nakrętki warto gromadzić osobno i przekazywać na różnego rodzaju akcje charytatywne – listę takich inicjatyw znajdziecie np. tutaj: http://www.niepelnosprawni.pl/ledge/x/1115221
- Pozostałe (miękkie) butelki plastikowe: po opróżnieniu – zgniatamy.
- Kubeczki plastikowe (po lodach, jogurtach, produktach mlecznych): usuwamy aluminiowe wieczka, konsolidujemy w miarę możliwości (przy większej ilości wkładamy jeden kubeczek w drugi), w miarę możliwości zgniatamy.
Aluminium, stal
Puszki z aluminium stanowią tę gałąź surowców wtórnych, z którymi szczęśliwie problem jest mniejszy, niż ma to miejsce w przypadku plastiku – głównie dlatego, że te pierwsze bywają surowcem pożądanym na różnego rodzaju skupach. Podobnie ma się rzecz z innymi elementami metalowymi. Nadal jednak naszym zadaniem jest odpowiednio przygotować te opakowania do dalszej drogi w procesie recyklingu.
Jak się za to zabrać?
Puszki stalowe, ze względu na swą wytrzymałość, trudno jest zgnieść w warunkach domowych. Nadal możemy jednak zmniejszyć ich objętość w pojemnikach i dalszym transporcie, na przykład poprzez ich konsolidację, wkładając mniejsze puszki w większe. Podobnie jak w przypadku opakowań typu PET i opakowań szklanych, zrywanie etykiet zwykle nie jest wymagane przez odbiorcę. Puszki aluminiowe natomiast, jako, że zwykle przystosowane są do ich zgniecenia po opróżnieniu zawartości, możemy skutecznie zredukować gabarytowo. Jeśli tradycyjne ich zgniecenie stwarza problem, a zużycie tych opakowań w Waszym gospodarstwie domowym jest stosunkowo duże, warto zaopatrzyć się w specjalne urządzenie do zgniatania puszek i butelek. Cena takich mechanizmów zależy od ich funkcjonalności, lecz najtańsze z nich można nabyć już za niecałe 30 złotych.
Szkło
Szkło jest materiałem, który można poddawać całkowitemu i wielokrotnemu recyklingowi, bez obawy o utratę jego właściwości czy jakości. Ważne jest jednak, aby pamiętać, iż standardowemu procesowi powtórnego przetwarzania nie podlegają produkty ze szkła hartowanego/żaroodpornego, szyby okienne czy okularowe. Jako, że głównymi odpadami z naszych domów i firm są raczej opakowania szklane, skupimy się właśnie na nich.
Jak poprawnie wyrzucić szkło?
Starając się ich nie potłuc, pojemniki szklane opróżniamy, pozbawiamy zakrętek i następnie umieszczamy w odpowiednim pojemniku zbiorczym (w zależności od gminy, należy też czasem odseparować szkło bezbarwne od kolorowego). Pamiętajmy też, aby do pojemników ze szkłem nie wrzucać żarówek, świetlówek, zniczy z zawartością wosku (te należy odpowiednio opróżnić lub umieścić w pojemniku z odpadami zmieszanymi), opakowań po lekach, oraz elementów należących do tzw. e-złomu, czyli elektroniki takiej, jak monitory CRT, telewizory kineskopowe, itp.
W kolejnym wpisie opowiemy Wam jak można w łatwy i efektywny sposób poprawić stan lokalnego środowiska – każdy z nas może przyczynić się do oczyszczenia swej małej ojczyzny z nadmiaru śmieci. O tym, jak zacząć oraz jak nasze przedsiębiorstwo może Wam w tym pomóc, dowiecie się już w kolejnym wpisie 🙂 .